Ali Fuat Başgil*
Başarı, maddi ve manevi emek verilerek elde edilir. Yani yazı, metotlu ve verimli çalışılarak ortaya çıkar. Bütün mesele verimli çalışmanın usulünü ve sırrını bilmektir.
O halde verimli çalışma, yani yazı yazmanın şartları (Bunlardan biri eksik kalırsa netice -yazı- elde edilemez.)
1. Bedenî şartlar
Yazmanın bedenî şartı sağlıklı olmaktır. Atasözümüze göre sağlam kafa sağlam vücutta bulunur. Sağlam kafa zihin açıklığını, akıllı olmayı, düşüncede yoğunlaşmayı getirir. Bu da başarılı yazı ile semeresini verir.
2. Hissî Şartlar
Hissî şartlar, yani yazı yazmayı sevmektir. Hem de içten sevmek. Çalışmak değil, verimli çalışmak önemlidir. Çalışma angarya gibi görülürse yorulmak kalır yazara. Çalışmak spor yapmak gibi olmalı. Spor yaptıkça açılmak yazdıkça da yazmak zevk vermeli.
Yazmak için evvela insanın kendini tanıması gelir.
İnsanın kendisini tanıması, kapasitesini bilmesi, verimli saatlerini tespit etmesi demektir. Kendini bil ve tanı. Yazı türünü seç. İşini sev. İşte başarı. Semeresi ise güzel yazılar.
İşini iyi yapanları (yazanları) kıskanmak yerine başarılı olma sırlarını araştırarak kendin de tatbik et. Çalıştıkça her gün biraz daha ilerlesin, ilerledikçe seversin. Sevdikçe daha çok çalışırsın. Daha çok çalıştıkça eserler ortaya çıkarırsın.
Yazarlık başta meslek olmadığına göre çalışarak yazı üretmek öne çıkar. Bunun için el yordamı yerine tecrübelerden yararlanmak iyidir. Netice verir. İleride kendi çizginizi oluşturduğunuzda mesele kalmaz. Geçen zamanı verimli kullanmak için tecrübe ve nasihatlerden yararlanmalıyız.
İnsanda saklı bulunan meziyet ve yetenekler çalışarak, deneye deneye ortaya çıkar. Yazmak da öyle. Çalışmadan, denemeden kendinizi anlayamazsınız. Zeka ve kabiliyetine güven ama önce kendini tanı. Kendini tanımak içinde çalış. Bu hususta eğitim en önemli vasıtadır. Yazmak için imkan varsa eğitim alınmalı.
Yazman için sevmen, severek çalışman lazımdır. Yazarken bezginlik ve bitkinlik gelebilir. Bunların sebebi okumak, araştırmak ise dur ve düşün. Zorlanmak ayrı, usanmak ve üşenmek ayrıdır. Yazmaktan gaye üretmek, üretmekten gaye mutlu olmaktır. Kendini dinle ve karar ver.
3. Aklî Şartlar
Çalışmanın aklî şartları çalışmanın usulünü ve şartlarını bilmektir. Metotlu ve sistemli çalışmak yazma başarısının temelidir. Metotsuz çalışan verimsiz çalışır. Verimsizlik de bezdiricidir. Çabuk usandırır. Yarı yolda kalırsın.
Yazmanın metodunu öğrenmek en az ehemmiyet verdiğimiz konudur. İşleri sıraya, tertibe ve düzene koymadan çalışmakla verim alamayız. Düşünmek, zaman ve emek harcamakla yazı ortaya çıkmaz. Mutlaka sistemli çalışılmalıdır. Yazmanın usul ve teknikleri bilinmelidir.
Her mesleğin usul ve kaideleri vardır. Bu en iyi yazanlar bilir. Yazmanın usul ve şartlarını üç şekilde Öğrenirsin
• Kendin yorularak ve deneyerek
• Yazarların tecrübelerinden istifade ederek
• Okuyarak, araştırarak.
Birini seçmek elinizde. Her metottan yararlanmak daha iyice. Atalar der ya “iki ölç bir biç.” Dağarcık dolmadan yazılmamasını tavsiye edenlerin görüşü böyledir. Yazan kişi ne kadar zeki olursa olsun yazmanın usul ve kaidelerini bilmezse veya bunlara uymazsa netice alamaz. Unutma yazan kişi olarak sen, diğerlerinden daha az zeki ve yeteneksiz değilsin. Aradaki temel fark zekanı rasyonel ve metotlu şekilde kullanmamak. İşin yol ve yordamını bilmemek. Bunu yapmazsan boşuna zaman ve emek harcamış olursun. Bunlardan sonra yazmak isteyenlere muvaffak olmanın yollarını sıralamak zor olmaz.
Yazma Başarısının Yolları:
• Yazmak için müsait gün ve zaman bekleme. Her gün ve her saat yazmaya müsaittir.
• Yazmak için her yer müsaittir.
• Yazıyı yarım bırakma. yarına erteleme. Yarın başka bir dünyada yaşayacaksın ve sen başka birisi olacaksın.
• Bir zaman yalnız bir yazı üzerine yoğunlaş ki kuvvetin ve dikkatin yayılıp zayıflamasın.
• Başladığın bir yazıyı bitirmeden bırakma. Yarım yazı başlanmamış yazıdır.
• Bir yazıya planını yapmadan başlama
• Yazıya başlamadan geniş hazırlık. Araştırma ve inceleme yap.
• Yazı yazarken takılırsan sakın yılma. Yılgınlık tembellik getirir. Yazarken sebat et. Sebat edersen yazıyı bitirirsin.
• Yazıyı parçalara ayır. Her biri üzerinde çalış, sonra birleştir. Bölümü (paragrafı) tamamlayarak diğerine geç. Bölümler arasında köprü kur.
• Devamlı çalış. Devamlı çalışma alışkanlığı edin.
• Dinlenmek bahanesiyle boş oturma. Zihnini zinde tutacak işler yap.
• Aynı saatlerde ve düzenli şekilde zaman ayırarak çalış.
• Sindirerek yaz ve sakin olarak gözden geçir.
• Yazdıklarını küçümseme. Senin gözünde küçük olanlar, okuyucunun gözünde büyük olabilir.
• Rastlandığın edebîi ve felsefî metinleri, cümleleri ezberle. Hem kelime hazinen gelişir hem de hafızan kuvvetlenir.
• Yazdıklarını eleştirmelerine izin ver. Eleştiri yol ve yön gösterir.
• Sözlerin sade, kısa, açık ve manalı olsun ki yazın beğenilsin.
• Okumalardaki güzel fikir ve düşünceleri not et. Bu notlar senin için zengin malzemedir.
• Verimli saatlerini tecrübe ederek öğren. O saatlerde yazmaya çalış.
• Gök Kubbe altında söylenmemiş fikir yoktur. Ama keşfedilmemiş yeni sunuşlar vardır. Sen neden kaşif olmayasın?
• Yazarken kararsız kalırsan fayda ve zararını iyice hesapla. Fayda kefesi ağır gelirse devam et.
• Türkçe dilbilgisi bilmeden yazıya koyulma. Dilimize de, sana da yazık olur.
• Yazıyor musun, başardın demektir.
*Kaynak: Ali Fuat Başgil, Gençlerle Başbaşa
Ali Fuat Başgil’in Gençlerle Başbaşa isimli eserinin 5. bölümünde yer alan çalışmakla ilgili tavsiyeleri Kadir Yaşar tarafından yazmaya uyarlanmıştır.
Yorum Yap!
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.