Aşık Veysel Nasıl Yazıyordu?

Metin Turan *

Doğaçtan Söyleme

Aşık tarzı şiir geleneğini sürdürenlerin önemli bir bölümünün sürdüregeldiği doğaçtan , irticalen söyleme Âşık Veysel’de pek görülmez . Bu , onun yeteneksizliğini ya da geleneği bilmediğini göstermez , tam tersine Âşık Veysel , şiirin belli bir süreç içerisinde kurulduğuna inandığından, bu yolu yeğlemez. “Nasıl yazıyorsunuz/ söylüyorsunuz?“ sorusuna verdiği yanıt da bunun açık kanıtıdır: ”Herkesin kendine göre bir yazması, söylemesi var tabiî.
kimi irticalen , kimisi de düşünerek yazar. Ben hemen yazayım desem yazamam. Zaten yazı bilmem ki. Okuma da bilmem. Yazı nasıl olur, harflerin şekilleri nasıldır, bilmem. Çok küçükken babamın elinde bir kağıt gördüydüm. Nüfus kağıdı mıydı, yoksa senet miydi, neydi. Kırmızı bir şey. Yazı olarak bir onu hatırlıyorum.

“Acılı, düşünceli ya da sevinçli zamanlarım olur. Kendi kendime düşünürken, içimde bir şey doğar. İşte bu doğuş şiir olur. Bir kaç defa söylerim. Tamamlanır, son şeklini alır. Sonra yakınlarımdan birine yazdırırım bunu. Eğer besteler saza söylersem aklımda kalır, unutmam. Bestelemediklerim
pek aklımda kalmaz. Nasıl olsa yazdırdım, artık ölmez, unutulmaz derim. Bazen okurlar onları, ben de dinler hazlanırım.”(Köklügiller, 1974:44)

Âşık Deli Hazım, Âşık Çakır ve Âşık Kul Ahmet’le yaptığı karşılaşmalar (Kaya:2004:317-326) kaydedilmesine karşın, bunların gerek uslûp bakımından, gerek sayılı sayıda olması, gerekse Kul Ahmet örneğinde olduğu gibi, bu şiirleri kendisinin söylediğine dair kuşkular da vardır (Kaymak,1996:45)
O, hazırlıksız, ölçüp biçmeksizin söylemeyi doğru bulmaz. “Bin düşün bir konuş”culardandır Âşık Veysel . Boğazın boğum boğum olmasını, sözün ölçülüp-tartılarak söylenmesi bağlamında yorumlar.

Kaynaklar:

Kaya, Doğan 2004: Aşık Veysel, Sivas Valili Yayınları, Sivas.

Kaymak, Veysel 1996: Âşık Veysel’li Yıllar, Ankara.

Köklügiller, Ahmet-Minnetoğlu, İbrahim 1974: Şair ve Yazarlarımız Nasıl Yazıyorlar?, İstanbul.

*Güneşin Işıklarını Avuçlayan çocuk: ÂŞIK VEYSEL

http://aleviocaklari.de/wp-content/uploads/2014/05/G%C3%BCne%C5%9Fin-I%C5%9F%C4%B1klar%C4%B1n%C4%B1-Avu%C3%A7layan-%C3%A7ocuk-%C3%82%C5%9EIK-VEYSEL.pdf